พะยอม

Shorea talura Roxb (Dipterocarpaceae), Shorea.

พะยอม

พะยอม เป็นไม้ยืนต้นใหญ่ สูงประมาณ 60 ฟุต เนื้อไม้แข็งสีเหลืองอ่อนแกมเขียว ใบใหญ่รูปไข่ ขอบใบเรียบ ดอกสีเหลืองอ่อนออกเป็นช่อใหญ่ เวลาออกดอกมักดกออกเต็มต้น กลิ่นหอมตลบไปทั่วบริเวณ ออกดอกระหว่างเดือนธันวาคมถึงกุมภาพันธ์

พะยอมเป็นไม้พื้นเมืองของเอเชีย ขึ้นอยู่ตามทั่วไป มีชื่อพฤกษศาสตร์พ้องว่า S.roxburghii และมีชื่อต่างๆ กันในแต่ละท้องถิ่น เช่น เชียงใหม่รียกกะยอม ลาวเรียกขะยอม ทางเหนือเรียกขะยอมแดง พะยอมดง เลยเรียกแคน กะเหรี่ยงเชียงใหม่เรียกเชียงเซี่ยว ปราจีนบุรีเรียกพะยอมทอง น่านเรียกยางหยวก

พะยอมเป็นไม้กลางแจ้ง ขึ้นในที่ดินแทบทุกชนิด การขยายพันธุ์ใช้วิธีเพาะเมล็ด

พะยอมแม้จะเป็นไม้ป่า แต่ก็มีผู้นำมาปลูกเป็นไม้ประดับเพื่อชมดอกอันดกสะพรั่งและมีกลิ่นหอมกันอยู่ไม่น้อย แม้จะออกดอกเพียงปีละครั้ง มักปลูกตามสวนหรือบ้านใหญ่ๆ หรือตามทางและถนน นอกจากนี้พะยอมยังมีประโยชน์อื่นอีก เช่น ใช้รับประทานดอกได้ ไม้เป็นไม้เนื้อแข็งใช้ทำหมอนรางรถไฟ เสาบ้าน เรือขุด และใช้ในการก่อสร้างอื่นๆ