หางนกยูงไทย
Caesalpinia pulcherrima SW. (Caeasalpiniaceae), Pride of Barbados, Peacock’s Crest, Peacock Flower, Dwarf Poinciana.
หางนกยูงไทย เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูงประมาณ 6 ฟุต ใบเป็นใบรวม มีใบย่อยเล็ก ๆ ยาวประมาณ 1 นิ้ว กว้างประมาณครึ่งนิ้ว ใบสีเขียวอ่อนขาวนวล ยอดและกิ่งอ่อนสีนวลขาว ดอกออกเป็นช่อตามยอดและปลายกิ่ง ช่อดอกยาวประมาณ 12 นิ้ว เป็นช่อตั้ง ดอกมี 5 กลีบ กลีบดอกย่น ดอกมี 3 สีด้วยกัน คือชนิดสีเหลือง สีแดงส้ม และสีชมพู ฝักแบนเล็กคล้ายถั่วแปบ
ถิ่นกำเนิดของหางนกยูงไทยคือหมู่เกาะอินดีสตะวันตกและอเมริกาใต้ ในเมืองไทยมีชื่อท้องถิ่นเรียกกันหลายชื่อ เช่น นครราชสีมาเรียกขวางยอย แม่ฮ่องสอนเรียกจำพอ ซำพอ ทางเหนือเรียกซมพอ พญาไม้ผุ ส้มผ่อ ส้มพอ เงี้ยวแม่ฮ่องสอนเรียกหนวดแมว
หางนกยูงไทยเป็นไม้กลางแจ้งขึ้นได้ในดินทุกชนิด ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด เป็นไม้ที่ขึ้นง่ายปลูกง่าย และทนทาน
หางนกยูงไทย มีผู้ปลูกเป็นไม้ประดับกันทั่วไปตามวัด สถานที่ต่าง ๆ และตามบ้านเรือน เพราะเป็นไม้ที่ไม่ต้องดูแลมาก ให้ดอกสวยงามต่างสีตลอดทั้งปี นอกจากนี้หางนกยูงไทยยังมีคุณค่าทางสมุนไพรด้วย รากใช้ปรุงเป็นยาขับโลหิต ระดูสตรี ต้มหรือฝนรับประทานแก้บวม วัณโรค มักใช้ดอกสีแดง
