แคบ้าน

Sesbania grandiflora Desv (Papilionaceae), Vegetable Humming Bird, Sesban, Agasta.

แคบ้าน

แคบ้าน เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางสูงประมาณ 25 ฟุต เปลือกลำต้นสีน้ำตาลและเป็นตะคระหนา ใบเป็นใบรวม ใบย่อยเล็กขอบขนานปลายมนออกเป็นคู่ ๆ ตรงกันข้ามกว้างประมาณครึ่งนิ้ว ยาวประมาณ 1 นิ้ว ดอกออกเป็นพวงห้อยเป็นกลุ่ม ๆ ละ 6-8 ดอก ดอกแบนคล้ายดอกถั่วยาวประมาณ 2 ½ นิ้ว ดอกมีทั้งสีขาว และสีแดง ฝักเล็กยาวประมาณ 10 นิ้ว

แคบ้านนั้นเดิมรู้จักกันแต่ชนิดดอกขาว ต่อมาได้พบแคชนิดดอกแดงครั้งแรกที่โซมารีแลนด์โดยมีลักษณะของต้น ใบ ดอกและเนื้อเยื่อเหมือนแคขาว ชาวโซมารีแลนด์เรียกแคแดงว่า Agati นักพฤกษศาสตร์จึงเพิ่มชื่อ Agati ในชื่อพฤกษศาสตร์ของแคขาวเป็น Sesbania agati grandiflora

แคบ้านนี้มีผู้เรียกชื่อต่าง ๆ กันออกไป บางทีก็เรียก แคแกง แค และบางครั้งเพื่อให้เห็นความแตกต่างระหว่างชนิดดอกขาวและดอกแดงก็เรียกแยกกันว่า แคขาว และแคแดง

แคบ้านโดยทั่วไปปลูกกันเพื่อประโยชน์ในการใช้เป็นผักต้มแกง แต่ก็อาจถือเป็นไม้ประดับได้ แคบ้านให้ประโยชน์ต่าง ๆ ได้อีกมาก ดอกและยอดอ่อนใช้รับประทานเป็นผัก ใบตำละเอียดคั้นน้ำย้อมเสื้อผ้าได้ เปลือกต้มแล้วมีรสฝาดจัดใช้ย้อมแหอวนหรือหนัง ในทางสมุนไพร เปลือกใช้ต้มหรือฝนรับประทานแก้ท้องร่วง บิด มูกเลือด คุมธาตุ ภายนอกใช้ชะล้างบาดแผล ใบรับประทานแก้ไข้เปลี่ยนอากาศ ชาวอินเดียใช้น้ำคั้นจากดอกหรือใบสูบเข้าจมูกรักษาริดสีดวงในจมูก แก้ปวดและหนักศรีษะ ใบแครับประทานทำให้ระบาย เปลือกเป็นยาสมาน ใบแคสดตำละเอียดใช้พอกแก้ช้ำชอก