พุดตาน
Hibiscus mutabilis Linn (Malvaceae), Cotton Rose, Changeable Rose.
พุดตาน เป็นไม้พุ่มขนาดกลางสูงประมาณ 6 ฟุต ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับตามลำต้นและกิ่งขอบใบหยัก กว้างประมาณ 5 นิ้ว ยาวประมาณ 6 นิ้ว ดอกคล้ายดอกชะบาซ้อน แต่ใหญ่กว่า โตประมาณ 6 นิ้ว ดอกแรกแย้มตอนเช้าเป็นสีขาว พอสายจัดดอกจะเปลี่ยนเป็นสีชมพู พอเที่ยงวันจะเป็นสีชมพูแดง ตกเย็นก็เหี่ยวโรย
เจ้าคุณวินิจวนันดรเล่าว่า พุดตานเป็นไม้ของเมืองจีน เชื่อว่าจีนนำเข้ามาในเมืองไทยในสมัยรัชกาลที่ 2 หรือที่ 3 ซึ่งเป็นสมัยที่พันธุ์ไม้จากเมืองจีนเข้ามามาก แต่พระเทพโมลี (กลิ่น) ได้แต่งมหาเวสสันดรชาดกกัณฑ์มหาพนตอนหนึ่งว่า “ทั้งสายหยุดแลพุดตานก็บานเต็ม แต่ล้วนเหล่ากุหลาบกระหลบดง” ซึ่งท่านแปลมาจากภาษาบาลี แสดงว่าไทยรู้จักพุดตานมาก่อนสมัยรัตนโกสินทร์
พุดตานนี้ทางเหนือเรียกว่า ดอกสามสี หรือสามผิว
พุดตานปลูกง่าย ชอบอยู่กลางแจ้ง ดินร่วนซุยมีการระบายน้ำดีไม่ชอบดินเปียกแฉะ การขยายพันธุ์ใช้วิธีปักชำ
พุดตานนิยมปลูกเป็นไม้ประดับเพื่อชมดอกอันสวยงามที่เปลี่ยนสีไปได้ในวันหนึ่ง อย่างไรก็ดีคนไทยโบราณถือไม่ปลูกในบ้าน เพราะเห็นว่าเป็นไม้สับปลับเปลี่ยนสีไม่แน่นอน คงปลูกไว้ดูเล่นตามวัดตามสวนยาจีนก็มีปลูกกันมาก แพทย์จีนใช้รากพุดตานต้มรับประทานน้ำหรือใช้รากฝนทาแก้ประดง (โรคมีอาการคันตามผิวหนัง) โรคผื่นคันตามผิวหนังและปวดแสบปวดร้อนตามร่างกาย
