คริสต์มาส

คริสต์มาส

Euphorbia pulcherrima (Euphorbiaceae), Poinsettia

คริสต์มาส เป็นไม้พุ่มขนาดย่อมสูงประมาณ 10 ฟุต ลำต้นสูงตรงเปลือกสีขาวอมเทา มีปุ่มป่ำตามลำต้น ถ้าเด็ดใบหรือหักกิ่งจะมียางขาวซึมออกมาทันที ใบเป็นใบเดี่ยวยาวประมาณ 4 นิ้ว กว้างประมาณ 3 นิ้ว ริมใบเป็นหยักกว้าง ๆ 3-4 หยัก ดอกออกเป็นช่อตามยอดกิ่ง ดอกมีทั้งสีแดง สีชมพู สีเหลือง สีขาว ครีม มีทั้งชนิดที่เป็นดอกชั้นเดียวและดอกซ้อน ชนิดดอกซ้อนจะมีกลีบดอกที่เป็นใบประดับมากและแน่น และยังมีชนิดดอกเล็กอีกด้วย

ดอกคริสต์มาสที่เห็นเป็นสีแดงเหลือง ชมพูนั้นที่จริงคือกลีบดอกที่เปลี่ยนแปลงมาจากใบประดับซึ่งจะเริ่มออกราวเดือนตุลาคม ดอกแท้เป็นตุ่มเล็ก ๆ อยู่กลางใบประดับที่เป็นกลีบดอก ดอกคริสต์มาสจะบานในราวเดือนธันวาคม ซึ่งเป็นระยะเวลาตรงกับตรุษฝรั่งหรือคริสต์มาส จึงเรียกกันว่าต้นหรือดอกคริสต์มาส

คริสต์มาสเป็นไม้พื้นเมืองของเม็กซิโก บางชนิดเช่นชนิดสีเหลืองเพิ่งมีผู้นำเข้ามาเมื่อราว พ.ศ.2518 นี้เอง คริสต์มาสนี้ชื่อที่ทางการรับรองคือ สองระดู ในกรุงเทพ ฯ เรียกว่า โพผัน ทางเหนือเรียกว่า บานใบ

คริสต์มาสเป็นไม้ที่ปลูกได้กลางแจ้งหรือปลูกเป็นไม้กระถางก็ได้ ถ้าปลูกในกระถางควรใช้ดินร่วนผสมทรายหยาบใบไม้ผุและปุ๋ยคอก

การขยายพันธุ์ใช้วิธีตัดกิ่งปักชำ ขึ้นได้ง่าย

ชื่อสามัญของคริสต์มาสที่เรียกว่า Poinsettia นั้นตั้งให้เป็นเกียรติแก่ Joel Roberts Poinsett รัฐบุรุษแห่งเมืองชาร์ลสตัน แคโลไรนาเหนือ สหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นคนแรกที่นำไม้ต้นนี้จากเม็กซิโกเข้าไปปลูกในสหรัฐอเมริกา ใน พ.ศ.2371 ในเมืองไทยเชื่อว่าพวกมิชชันนารีคงเป็นผู้นำกิ่งเข้ามาปลูกตามโบสถ์ฝรั่งเมื่อราว 60-70 ปีมาแล้ว