กระเบาน้ำ
Hydnocarpus anthelminthicus Pierre (Flacourtiaceae)
กระเบาน้ำ หรือแก้วกาหลง เป็นไม้ยืนต้นขนาดเขื่อง ทรงพุ่มใหญ่ทึบเขียวสดอยู่เสมอ ใบยาวคล้ายใบโศก ออกดอกเล็กๆ เป็นช่อคล้ายช่อมะม่วง เกสรตัวผู้หอมมากกลิ่นคล้ายจันทน์กระพ้อ เรียกกันว่าดอกกาหลงหรือแก้วกาหลง ผลกลมใหญ่ขนาดเท่าผลมะขวิด
กระเบาน้ำนี้ ชื่อที่ทางราชการเรียกคือ กระเบาใหญ่ โดยทั่วไปเรียกว่ากระเบา และมีชื่อพื้นเมืองต่างๆ กัน เช่น ในภาคกลางเรียกกระเบาน้ำ กระเบาเบ้าแข็ง กาหลงเขมร ทางภาคตะวันออกเรียก กระเบาตึก สุราษฎร์ธานีเรียก เบา จีนเรียก ตัวโฮ่งจี๊
กระเบาน้ำชอบขึ้นตามริมแม่น้ำลำคลอง ตามริมห้วย และในที่ต่ำแฉะ การขยายพันธุ์ใช้วิธีเพาะเมล็ด
กระเบาน้ำ นอกจากจะปลูกเป็นไม้ประดับ ไว้ชมดอกและดมกลิ่นจากดอกแล้ว ยังใช้ประโยชน์อย่างอื่นจากผลและเมล็ดได้อีกด้วยกล่าวคือ ผลที่แก่สุกแล้วมีเนื้อเป็นแป้งสีเหลืองอ่อนใช้รับประทานได้เป็นอาหารคล้ายเผือกต้ม น้ำมันในเมล็ดใช้สกัดหรือกลั่น หรือดัดแปลงทางเคมีเป็นยารับประทานหรือยาฉีดหรือยาทา บำบัดโรคเรื้อน คุดทะราด และโรคผิวหนังผื่นคันต่างๆ เนื่องจากมีรสเมาใช้ฆ่าเชื้อโรค และใช้ผสมทำเป็นน้ำมันใส่ผมรักษาโรคบนศรีษะด้วย
